Merkezi Stockholm’de bulunan Swedwatch adlı kuruluşun yayınladığı rapora göre, Kongo’da elmas madenlerinde çalıştırılan çocukların yoğun bir emek sömürüsüne tabi tutuluyor. Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Rusya ve Botswana’dan sonra dünyanın üçüncü büyük elmas üreticisi. Dünyada çıkarılan elmasların yüzde 13’ü Kongo’da elde ediliyor. Dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer alan Kongo’da halkın yüzde 70’inin günlük geliri bir doların altında.

DIŞ DÜNYA İLE İLİŞKİLERİ KESİLMİŞ

Kongo’da elmasların çıkarıldığı maden ocakları ve nehirlerde incelemeler yapan Swedwatch, elmas üretiminde on binlerce çocuk işçinin ağır sömürü koşullarında çalıştırıldığını, cinsel tacize uğradıklarını ve en temel haklarının çiğnendiğini kamuoyuna duyurdu.

Elmas çıkarılan köylerin dış dünya ile ilişkilerinin neredeyse olmadığını belirten Swedwatch ekibinden ve raporda imzası bulunan Therese Sjöström, “İzole edilmiş bölgeler ve devlet kurumlarının varlığı hissedilmiyor. Burada yaşayanlardan çoğunun nüfus cüzdanları bile yok. Oraya varmak için kötü ve elverişsiz yollardan 300 kilometre gitmek zorunda kaldık” diyor.

KIZ ÇOCUKLARI EŞYA GİBİ ALINIP SATILIYOR

Kız çocuklarının bir eşya gibi alınıp satıldıklarını belirten Therese Sjöström, 12 yaşındaki kız çocuklarının, elmas madende çalışan yetişkinlerle zorla evlendirildiklerini söylüyor.

Raporda, köyde görev yapan bir öğretmen, “Kız çocuklarının anne babaları, ‘damat adayından’ 450 ila 1000 avro arasında para alıyor. Çocukların buna karşı çıkma hakları yok. Ailelerin bir kısmı bu paraları diğer çocuklarının eğitimleri için kullanıyor” diyor.

Raporda, elmas çıkarımının yapıldığı yerleşim birimlerinde genç kızların maden ocaklarında çalışanlarla giysi, para ve gıda karşılığında cinsel ilişkiye girdiklerine de dikkat çekiliyor.

10 YAŞINDAN İTİBAREN ÇALIŞMAYA BAŞLIYORLAR

Raporda, çocukların 10 yaşından itibaren ailenin geçimine ve okul masraflarına katkıda bulunmak için elmas çıkarımında çalışmaya başladıklarını, okul ve çalışmayı bir arada yürütmeyi başaramayan çocuklardan çoğunun okulu bırakmak ve tam gün çalışmak zorunda kaldıklarını ve 14 yaşından itibaren de ağır işlerde çalıştırıldıkları belirtiliyor.

Şiddet ve cinsel tacize maruz kalan ve zorla evlendirilen çocuklara yardım edecek sağlık ve psiko-sosyal destek verecek kurumların olmadığına dikkat çekilen raporda, elmas madeninde çalışan çocukların eğitim haklarının ellerinden alındığının altı çiziliyor.

KIMBERLEY MEVZUATI ELMAS TİCARETİNİ TEMİZE ÇIKARIYOR

“Kımberley Mevzuatı” olarak adlandırılan uluslararası sertifika projesi 2003 yılında yürürlüğe girdi. Mevzuatın kabul edilmesinin ardından elmaslara savaş bölgelerinden gelmedikleri ve savaşları finanse etmediklerini garantileyen sertifikalar verildi. Böylelikle ağır insan hakları ihlallerinin gerçekleştirildiği ocaklardan elde edilen elmaslar temize çıkarıldı. Swedwatch, Kimberley Mevzuatı’nın elmas çıkarımı ve ticaretinde gerçekleşen insan hakları ihlallerini gizlemeyi amaçladığını ve mevzuatın sadece çıkarılan elmasların binde birine uygulandığı belirtiyor. Swedwatch, Kimberley Mevzuatı’nın temelden değişmesini ve yerini daha güvenilir bir alternatife bırakması gerektiğini vurguluyor. (Stockholm/EVRENSEL)