Kastamonu’nun İnebolu ve Küre ilçeleri sınırlarındaki Küre çayına yapılması planlanan HES projesine onay veren ÇED raporu, köylülerin açtığı davayla iptal edildi. İdari Mahkeme itiraz yolu kapalı olmak üzere yürütmeyi durdurma kararı verdi. Karar mücadeleyi her alanda yapan “HES’inize Karşı Hepimiz Platformu” tarafından sevinçle karşılandı.
Kastamonu’nun İnebolu ilçesine bağlı Alaca, Kayaelması, Çaydüzü, Güneşli köyleri ile Küre ilçesine bağlı Topçu, Beşören ve Güllüce köyleri sınırlarındaki Küre (Zarbana) Çayı üzerinde Ceykar Elektrik Üretim A.Ş tarafından yapımı planlanan Kaya Regülatörü ve HES Projesi’ne Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED Olumlu kararı vermişti. Bu karara tepki gösteren yöre halkı ve sivil toplum örgütleri “HES’inize Karşı Hepimiz Platformu” adı altında toplanarak HES’e karşı mücadele başlattı. Eylemler, yürüyüşler düzenleyen platform üyeleri ÇED raporunun iptali içinde dava açmıştı.
HES ALANINDA İNCELEME YAPILDI
Kastamonu Bölge İdare Mahkemesi’nin talebi üzerine Jeoloji, Ziraat, Harita, Kadastro, İnşaat, Çevre, Orman Yüksek, BiyologLimnoloji-Hidrolik Mühendisleri, Orman Botaniği-Bitki Sitematiği, Şehir ve Bölge Plancılarından oluşan bilirkişi heyeti proje alanında inceleme yaptı. Heyetin hazırladığı sonuç raporuna göre; Özlüce HES için olumlu rapor verilen ÇED dosyasında birçok eksiklik, yanlışlık ve hata olduğunu, proje alanında kesilecek ağaçların mutlak koruma veya risk altındaki türlerden olduğunu, 193 omurgalı hayvan türünün yaşadığını, Koru Alanı olarak Doğal ve Özgün Karakter gösteren Kayın Gürgen, Karaçam ve meşe ağaç türlerinden oluştuğunu, kesilecek ağaç miktarının yaklaşık bin 208 adet olacağı belirtildi.
Bilirkişi raporunda ayrıca, HES’in yapılması sonucunda doğal ve yaban hayatın ekosistemi üzerinde geri dönülmeyecek olumsuz etkiler doğurabileceği gibi bu durumun BERN Sözleşmesine aykırı olduğunu açıklandı.
KIRMIZI BENEKLİ ALABALIKLAR KURTULDU
ÇED’de yeterli bilgilere yer verilmediğini ileri süren bilirkişi raporu, “HES Projesi alanı ve yakın çevresinde Mutlak Koruma Altında veya Kırmızı Listede kritik düzeyde tehlike altında bulunan Kırmızı Benekli Alabalık türünün bulunduğu, Çevresel Değerlerin Tahribi ve Ekolojik Dengenin bozulması bakımından olumsuz etkiler oluşabileceği, Kaya HES Projesi ÇED Raporu içerisinde Yeterli Bilgilere yer verilmediği, Kaya HES Projesi yapımının Yaban Hayatına Önemli ölçüde olumsuz etkileri olabileceği, çevreye olabilecek olumsuz yöndeki etkilerin önlemlerinin alınması bakımından yeterli gerekli değerlendirmeler yapılmadığı eksik işlem tesis edildiği” belirtildi.
İTİRAZ EDEMEYECEKLER
Bilirkişi raporunu inceleyen Kastamonu Bölge İdare Mahkemesi ise kararında “Hukuka aykırılığı tespit edilen işlemin uygulanmasına devam edilmesi halinde HES projesinin çevre üzerinde oluşturacağı olumsuz etkinin telafisinin mümkün olmayacağı açıktır. Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 Sayılı Kanunun 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, aynı Yasa’nın 20/A-1(e) maddesi uyarınca itiraz yolu kapalı olmak üzere oybirliğiyle karar verildi” denildi.
MAHKEM KARARI SEVİNÇLE KARŞILANDI
Yapılan mücadeleler sonucunda mahkemenin ÇED olumlu raporunu iptal etme kararı bölge halkında ve platform üyelerinde sevinç yarattı. Platform sözcülerinden Ramazan Kabadayı zorlu bir süreçten geçtiklerinin dile getirerek, “Vadi üzerinde eko-tarım uygulamaları, kültür turizmi nitelikli, dağ yürüyüşü, kampçılık faaliyetine dönük çalışmalar da bulunuyor. Diğer yandan vadinin bütünü çok değerli bir ekosistem olup, ender görülebilecek bir peyzaj güzelliğine de sahip ‘Önemli Bitki Alanı’ olarak gösterilen havzada, Avrupa Kırmızı Listesinde yer alan canlı türleri yer almaktadır. Zarbana Çayı, balık avcılığının yasaklandığı dereler arasında sayılmıştır. Platform olarak açtığımız dava da mahkeme yürütmeyi durdurmuştur. Gözümüz aydın. Bizimle birlikte ata toprağına sahip çıkan ve bize destek olan herkesten Allah razı olsun” dedi.
Sözcü/ 24.12.2019
