Baca filtresi olmayan termik santrallere iki yıl daha muafiyet getiren yasa tasarısı TBMM’ye geliyor. Temiz Hava Hakkı Platformu tasarıya tepkili.
Temiz Hava Hakkı Platformu, gelecek hafta Meclis’te görüşülecek torba yasada baca gazı filtresi olmadan çalışan kömürlü termik santrallerin iki yıl daha havayı kirletmesine izin verilecek olmasına tepki gösterdi.
17 kuruluşun üyesi olduğu Temiz Hava Hakkı Platformu’ndan yapılan açıklamada yeni torba yasa tasarısındaki Madde 45’in getirdiği muafiyet ve sebep olacağı kirliliğe dikkat çekildi.
Açıklamada, 2013 yılında kömürlü termik santrallerin özelleştirilmesinin ardından, bu santrallere çevre yatırımlarını tamamlamaları için 2019 yılının sonuna kadar süre tanındığı belirtilerek “Bu süre içerisinde santraller, filtre ve baca gazı arıtma sistemleri gibi çevre yatırımlarını yapmadan altı yıl boyunca zehirli gazları doğrudan havaya saldı. Mecliste ilk sırada görüşülecek yasa teklifi, Çanakkale, Kahramanmaraş, Karabük, Kütahya, Manisa, Sivas, Şırnak ve Zonguldak’ta bulunan 10 santrale iki yıl daha havayı kirletme özgürlüğü tanıyacak” denildi.
SANTRALLERE HASTA ETME İZNİ VERİLMESİN
Toplam kurulu gücü 4680 MW olan 10 santralin halihazırda bu şehirlerde doğaya ve insan sağlığına ciddi tehdit oluşturduğu belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Hava kirliliğinin başta kalp ve solunum yolu hastalıkları olmak üzere, kanser dahil birçok hastalığın ve erken ölümlerin temel nedeni olduğu artık kanıtlanmıştır. Ömrünü tamamlamış bu santrallerin çevre yatırımlarından muaf tutulmak bir yana, emekliye ayrılma planlamalarının ivedilikle yapılması gerekmektedir. Termik santrallerin yol açtığı zararın maliyeti, yasanın getireceği ertelemeyle kazanılması düşünülen miktardan çok daha fazla olacaktır. Bu sebeple milletvekillerimizden, bu santrallere iki yıl daha bizi hasta etme izni verecek Madde 45’i Meclis’teki oylamada kabul etmemelerini talep ediyoruz.”
ELBİSTAN SINIR DEĞERİN 6 KATI ZEHİR SOLUDU
Platform açıklamasında emekli olma zamanı gelmiş santrallerin bulundukları şehirlerde yüksek miktarda hava kirliliğine sebep olduğuna işaret edilerek “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan partikül madde (PM10) ölçüm verilerini incelendiğinde en eski santrallerden Kahramanmaraş’taki Afşin Elbistan kömürlü termik santrallerinin yer aldığı Elbistan’da yaşayanların son üç yılda Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) sınır değerlerinden altı kat daha fazla kirli hava soluduğu tespit edildi. Toplam yedi santralin bulunduğu Zonguldak’ta ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın mobil istasyonuyla 2018’de yapılan ölçümler PM10 değerlerinin DSÖ’nün sınır değerlerinin üç katı olduğunu ortaya koydu” değerlendirmesinde bulunuldu.
ÇEVRE YATIRIMLARI EKSİK OLAN SANTRALLER
Baca gazı kükürt giderim tesisi bulunmayan santraller ise şöyle sıralandı:
- Çanakkale / Çan 18 Mart Termik Santrali
- Şırnak / Silopi Termik Santrali
- Kahramanmaraş / Afşin Elbistan A Termik Santrali
- Karabük / Kardemir Termik Santrali
- Kütahya / Tunçbilek Termik Santrali
- Kütahya / Seyitömer Termik Santrali
- Manisa / Soma A Termik Santrali
- Manisa / Soma B Termik Santrali
- Sivas / Kangal Termik Santrali (1 ve 2. üniteler)
- Zonguldak / Çatalağzı Termik Santrali
Şu an kükürt giderimi tesisi olan santraller Çayırhan (Ankara), Yatağan (Muğla), Yeniköy (Muğla), Kemerköy (Muğla), Orhaneli (Bursa), Afşin Elbistan B (Kahramanmaraş)) ise 2019 Haziran itibariyle geçerli olacak sınır değerleri karşılamıyor.
SAĞLIK İKİ YIL BEKLEMEZ
Konuya ilişkin konuşan Türk Tabipleri Birliği Temsilcisi Doç. Dr. Gamze Varol, kirlilik seviyelerindeki artışın yaşam süresini kısalttığını; kanser, kalp damar hastalıkları ve felç görülme sıklığını artırdığına dikkat çekerek “Sağlık iki yıl beklemez, bu bölgelerdeki insanların iki yıl daha sağlık sorunları yaşamasının bedelini kim ödeyecek?” diye sordu. Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram ise solunum yolu ile alınan kirli havanın akciğer ve kalp hastalıkları oluşumunda riskini artırdığına işaret ederek “Termik santrallerin önlem almayarak havayı ve çevreyi kirletmeye devam etmesine izin verilmesi halk sağlığı açısından doğru değildir” dedi
Evrensel
31.01.2019