119 kilometrelik sahil şeridinin 85 kilometresi doğal kumsal olan Trabzon’da büyük bir çevre faciası yaşanıyor. Trabzon’un kumsal sahillerinin yüzde 86’sı denize dolgularla kaybedildi. Üstelik milyonlarca ton dolgu taş ve kayaç malzemesi yerine birinci sınıf tarım toprakları denize dökülüyor. Hırçın Karadeniz dalgalarıyla denize akan verimli topraklar, çamur halinde balık üreme alanlarına çöküp, denizin dibini de çöle çeviriyor.
TEMATİK ALAN İÇİN
Trabzon’un Kemerkaya Mahallesi’ndeki tünele kadar olan alanda yapılacak sosyal ve kültürel yaşam alanı için deniz dolgusu sürdürülüyor. 800 bin metrekarelik dolguda uygulanacak proje ile sosyal ve kültürel etkinliklerin düzenleneceği tematik alanlar oluşturulacak. 30 milyon liraya mal olacak proje dolgusunda kullanılan tarım toprağı tartışmalara neden oldu. Uzmanlar, dolguda tarım toprağı kullanılmasının zararlarına dikkat çekip, dolguda oluşturacağı risklere işaret etti.
ÇÖKMELER OLABİLİR
Peyzaj yapımında kullanılan toprağın dolgu olarak harcandığını kaydeden Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Çevre Mühendisleri Odası Genel Merkez Yöneticisi Vildan Özmen projede çökmelerin olacağını öne sürerek, şunları söyledi:
“Trabzon’da yapılan bütün dolgularda aynı problemler yaşanıyor. Burada yapılan dolguda, dolgu kriterlerine uygun çalışma yapılmıyor. Önce kayaç toprağını sermeleri lazım sonra üzerine bitkisel toprak dediğimiz örtü toprağını kesinlikle koruma altına almaları gerekiyor. Yumuşak toprakla dolgu yapılıyor. Zemin sağlamlaştırma yapılmazsa bu durum çökmeye neden olabilir.
AKYAZI’DA OLMUŞTU
Daha önceden de Akyazı dolgusunda odalar birleşip, orada yapılan dolgu çalışmasına karşı fikirlerini beyan etmişlerdi. Orada da ham zemin dolgu toprağı olarak kullanılan toprak örtü toprağı olarak kullanıldığı için daha sonra yapılan işlemlerde fore kazık sayısı artış gösterdi. Beşirli’den Ganita’ya kadar olan alanın doldurulması söz konusu. Bu alandaki deniz ekosisteminin ne kadar incelendiğini bilmek gerekiyor.”
UYARDILAR: KANUN ‘KORUYUN’ DİYOR
ZİRAAT Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Cemil Pehlivan da şunları söyledi: “Trabzon sahillerinin 88 kilometresi çoğunlukla tarım toprağı ile dolduruldu. Burada acımasız bir katliam yaşandı. Hâlâ yürürlükte olan 5403 sayılı ‘Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’na muhalefet ediliyor. Bu toprakların korunması gerekiyor. Yetkilileri bu konuda göreve davet ediyoruz. Kanun, ‘Tarım toprağını korumamız gerekiyor’ diyor. Tarım toprağı yok edilemez, tahrip edilemez. İnsanların yaşam kaynağı toprak. Bunun için kanun koyucular kanun çıkarmışlar. ‘Ne yapılabilir?’ dersek, Karadeniz’in Trabzon’una dökülen bu toprakları alıp atıl durumdaki alanlarda ıslah projeleri ile değerlendirsek inanın bütün Karadeniz’in sebze ihtiyacını karşılarız. Toprağın güzelliğine bakın. Bir daha 12 bin yıl sonra bu toprak oluşacak. Bu çok uzun bir süreç bunu insan ömrünün görmesi mümkün değil.”
Belediyeden açıklama
Büyükşehir Belediyesi, kentte sosyal ve kültürel yaşam alanı için süren deniz dolgusunda tarım toprağı kullanıldığı iddialarına yanıt verdi. Belediyesi’nden yapılan açıklamada ‘Gülcemal Projesi’ kapsamında sahil dolgularının tarım toprağı ile yapıldığı iddialarının gerçek dışı olduğu ve sadece imar planlı alanlarda yapılan, yapı ruhsatlı inşaat çalışmaları sonucu çıkarılan hafriyatların çalışmaya kabul edildiği belirtildi.
Kaynak: DHA
11.09.2018
